Practoraat 'Water en bodem' brengt leven

Tekst & foto's: Kirsten van Valkenburg

Door de Dordtse wijk ‘De Staart’ fietsen vijf jongens. De één heeft een spa onder z’n arm, de ander een grondboor. Bij de volgende hangt een boodschappentas aan het stuur waar een stuk regenpijp uitsteekt, in de lengte doormidden gesneden. Het zijn tweedejaars studenten van de niveau 4 opleiding ‘Leefbare stad en klimaat’ van Yuverta mbo Dordrecht.

Vandaag plaatsen zij een bodemsensor in de tuin van vier wijkbewoners en nemen er ook een grondmonster. De bewoners hebben zich vrijwillig aangemeld via ‘Stichting voor de Werkplaats’, die contact heeft met de wijkbewoners. Het is allemaal onderdeel van het project ‘Leven op de Staart’ waarin het practoraat participeert.

"We zorgen voor meer biodiversiteit en een betere leefbaarheid in de wijk"

Ecologische corridor

Practor Patrick Asmawidjaja legt enthousiast uit waar dit project om draait. “Deze wijk ligt ingeklemd tussen de stad en de Biesbosch en is behoorlijk versteend. We willen de wijk meer laten functioneren als een ecologische corridor. Daarom gaan we samen met bewoners de wijk vergroenen, wat ook helpt tegen hittestress en bij waterafvoer na extreme regenbuien. De studenten doen nu eerst een nulmeting over de bodemgesteldheid en interviewen de bewoners, zodat we weten hóe we kunnen vergroenen. Uiteindelijk zorgen we zo voor meer biodiversiteit en een betere leefbaarheid in de wijk. Voor mens en dier.”

Patrick Asmawidjaja (tweede van links) met zijn studenten

Aanbellen

Student Stefan vertelt: “Wat voor ons in dit project nieuw is, is het contact met bewoners. Wij krijgen een aantal adressen en bij wie bel je dan aan? Dat kan bijvoorbeeld een oudere mevrouw zijn, die nog allerlei vragen heeft over de sensor en het grondmonster.”

Patrick staat te glimmen. “Mooi toch? Die jongens zijn lekker buiten en met hun vak bezig. En door het contact met uiteenlopende bewoners groeien ze in het sociale en communicatieve aspect van hun toekomstige baan, waarin ze veel zullen adviseren.”

De studenten worden begeleid door een docent-onderzoeker van Yuverta mbo Dordrecht. “Elk week zitten zij een uurtje met elkaar rond de tafel voor coaching. Daarbij gaat het om planning, samenwerking en professionaliteit. We focussen bijvoorbeeld op het doorlopen van de PDCA-cyclus, al benoemen we dat niet zo,” vertelt Patrick. “Worden de studenten helemaal niet blij van,” grijnst hij.

"Door contact met bewoners groeien de studenten in het sociale en communicatieve aspect van hun toekomstige baan"

In en rond het Dordtse water

Voor een tweede project zocht Patrick contact met ROC Da Vinci College in Dordrecht. “Zij hebben opleidingen op het gebied van smart technology en software development, dat hebben we hard nodig in dit project.”

Dit project ‘Levende Havens’ richt zich op rivier Wantij, die dwars door Dordrecht loopt. Rondvaartonderneming Imbarcazione Barone vaart daar met hun boten. Zij klopten bij Patrick aan met de vraag of hij kon ondersteunen bij het vergroenen van hun aanlegsteigers. Patrick: “Dan kun je natuurlijk een paar planten neerzetten en that’s it. Maar samen kwamen we tot een bredere vraag: hoe maken we van het Wantij een blauwgroene hotspot in de stad?”

De studenten van het Da Vinci College ontwerpen nu opstellingen voor meting van de waterkwaliteit. Zij zorgen ook voor een verbinding met een dashboard dat voor iedereen toegankelijk is en realtime data laat zien. Daarna sluiten de studenten van meerdere mbo-opleidingen van Yuverta aan. Zij inventariseren de dieren die in en rond het Wantij leven, maar brengen ook mogelijke nieuwe diersoorten voor het gebied in kaart. Voor die laatste ontwerpen en realiseren de studenten habitats, om zo hopelijk nieuwe soorten naar het Wantij te trekken.

"We doen dit echt voor iemand!"

Op zoek naar motivatie

Patrick is er van overtuigd dat jongeren van nu gemotiveerd zijn om te leren. “Maar je moet wel op zoek gaan naar die motivatie.” Smakelijk vertelt Patrick over een wormentelling die hij deed met leerlingen van Yuverta vmbo Ottoland. “Ze waren bepaald niet enthousiast, daar in dat weiland van een melkveehouder. Ik vertelde dat je kunt zien aan het aantal wormen in de grond of de boer de juiste bemesting toepast. En dat deze boer dat graag wilde weten. En toen vielen de kwartjes bij een paar meiden. ‘Dus we doen dit echt voor iemand?’ Voor hen dé reden om fanatiek aan de slag te gaan.”

Dromen en doelen

Patrick heeft een duidelijk einddoel van het practoraat voor ogen: “Over drie jaar heeft praktijkgericht onderzoek een plaats in de mbo-opleidingen van Yuverta.” Realistisch: “Da’s nog best een klus!” Patricks grote droom? “Ik zie een werktafel voor me, met daaromheen studenten uit verschillende opleidingen die samenwerken binnen praktijkgericht onderzoek. Een stap verder dan het project ‘Levende Havens’, waar ze nu vooral ná elkaar werken.”

Patrick is bezig met een handboek te maken van alle acties binnen het practoraat. “Met werkinstructies voor studenten en protocollen voor docenten. Een levend document, waarmee ik de kennis van het practoraat wil ontsluiten voor alle groene mbo’s.” Hij heeft al voor ogen hoe de studentinstructies eruit gaan zien: “Ze moeten breed inzetbaar zijn. Veel beeldmateriaal en pictogrammen. En een QR-code die leidt naar meer informatie op mijn YouTube-kanaal ‘Practor Patrick’. En niet teveel tekst, maximaal 8 werkstappen.” Hij lacht: “Anders lezen de studenten het toch niet.”

De provincie Zuid-Holland en de gemeente Hoekse Waard, uit de regiodeal Zuid-Hollandse Delta, en de Blauwe Hotspot van Yuverta bekostigen het practoraat. Op dit moment zijn er twee docent-onderzoekers, één bij het mbo in Dordrecht en één bij het vmbo in Ottoland.