De beste bloemist werkt duurzaam

Tekst Ton van den Born
Foto’s:  Citaverde College (Yuverta)

“We zijn sinds drie jaar duurzaam bloemist”, zegt Bjorn Waalders van bloemsierkunst Bonaparte in Kerkrade. Dat zie je volgens hem bijvoorbeeld in (gerecycled) verpakkingsmateriaal, (gescheiden) afval, (biologische) schoonmaakmiddelen en (energiebesparende) ledverlichting. “De hele sector gaat steeds duurzamer werken.”

In de samenwerking van brancheorganisatie VBW (Vereniging Bloemist Winkeliers) met de opleidingen bloem en design op mbo-scholen gaat het volgens Mark Heemskerk, manager beleid en communicatie, vooral om vier zaken. Kwaliteit van de opleidingen, werving van studenten, het imago van de sector en de aansluiting van de opleidingen op de praktijk. Wat nu als die praktijk steeds duurzamer wordt? “Dan zie je dat ook terug in het lesprogramma.”

"De hele sector gaat steeds duurzamer werken"

De VBW is vorig jaar een nieuwe samenwerking gestart onder de noemer Floral Education Center. “Er zijn nu vijf scholen bij, verspreid over het land: Aeres, Clusius, Zone, Curio en Citaverde. Wellant is binnenkort de zesde. Deze scholen hebben we gevraagd wat hun gedachten zijn over de toekomst van de bloemenbranche.”

Actueel bloemonderwijs

Citaverde heeft de samenwerking op 9 oktober getekend. Eigenlijk zou dit al in april 2020 gebeuren. Dan zouden mbo’ers van bloemopleidingen uit Heerlen en Horst op kasteel Arcen werken aan examenstukken. Met de ondertekening als een programmaonderdeel. “Maar ja, toen kwam er een virus tussen”, zegt Danielle Van Wissen – De la Haije, onderwijsontwikkelaar en docent ‘Bloem, groen en styling’ in Heerlen.

”Een bloemopleiding aanbieden in samenwerking met de brancheorganisatie ligt in het mbo voor de hand, vindt ze. “Het zou vreemd zijn als het niet zo was. Je bespreekt met elkaar wat goed onderwijs inhoudt en wat het vraagt van de opleiding om bloemistwinkeliers van de toekomst op hun vak voor te bereiden.” Heemskerk: “We willen uiteindelijk beter gekwalificeerde medewerkers. En ook meer erkenning voor de branche. 

"Het vak is ingewikkelder dan een bosje bloemen bij elkaar binden"

Volgens Van Wissen heeft in die samenwerking naast vakmanschap, ondernemend handelen, klantgerichtheid, commercieel inzicht en passie nu duurzaamheid een duidelijker plaats gekregen. Het inzicht is gegroeid dat ook werknemers in het bloemenvak zich bewust moeten zijn van de impact van hun keuzes.

De afspraak van de school met VBW geldt voor drie jaar, en jaarlijks wordt er gekeken naar de samenwerking. Loopt het goed op punten zoals onderwijsinhoud, beroepspraktijkvorming, vakmanschap en ondersteuning aan scholen? En hoe kan het beter?

Green Science

Terug naar de duurzaamheid. Er is voor bloem een vak gekomen onder de naam Green science. Daarin gaat het over je voetafdruk, over materiaalkeuze, waterverbruik en verpakking. “En cradle to cradle”, zegt Van Wissen, dus dat je afval recyclet. En dat je in de keuzes van nu rekening houdt met de wereld van morgen. Het is volgens haar zeker niet alleen een theoretisch verhaal, maar het komt ook in de praktijkvakken terug.

 " Het certificaat van de VBW laat je wel zien dat je met de goede dingen bezig bent"

Bjorn Waalders komt geregeld voor gastlessen naar Citaverde. “Hij vertelt dan vanuit de praktijk waar de bloemen vandaan komen, waar je op moet letten en wat je als bloemistwinkelier kan doen om verantwoorde keuzes te maken en wat klanten daarvan vinden. Over steellengte en afval en over zijn inkoopbeleid. Als een gastdocent zoiets vertelt, komt er vaak meer dynamiek in de les. Dat is toch even anders dan als het van de docenten hier komt.” Waalders: “Na afloop van zo’n les is er heel veel enthousiasme.”

Er is een classificatie voor sustainable bloemisten: brons, zilver, goud. Meer uitleg vind je op barometerduurzamebloemist.nl. Je kunt als bloemist scoren op het inkooppercentage van duurzame bloemen en planten en in de bedrijfsvoering. De bloemisterij van Bjorn Waalders heeft een gouden certificaat. “We hebben daar in 2017 voor gekozen en er hard voor geknokt om het voor elkaar te krijgen. De overheid wil graag dat we allemaal duurzame bloemisten worden en ook de consument stelt dat op prijs.”

Meer instroom

Wat is dan het belang van het certificaat voor scholen die daarmee Floral Education Center zijn? ”Het certificaat van de VBW laat zien dat je met de goede dingen bezig bent”, zegt Van Wissen. Het is geen competitie met andere scholen, voegt ze eraan toe. Het gaat erom dat je je als school inzet voor vernieuwing van de opleiding en vanuit VBW voor ondersteuning bij die vernieuwing. Met het certificaat kunnen we ons beter profileren, denkt ze. “Je zou het als compliment voor de kwaliteit van de opleiding kunnen zien. En voor leerlingen die twijfelen kan het net een extra motivatie zijn.”

Dat is volgens de branche hard nodig, meer instroom. Aan bloemisten die gespecialiseerd werk maken, bloemstukken voor kantoren, ziekenhuizen, uitvaarten en bruiloften, of voor thuis, zal altijd behoefte blijven, denkt Van Wissen. “In de bloemenwinkel kunnen we verschil maken in kwaliteit, persoonlijk advies en ook in duurzaamheid.”

Maar het bloemonderwijs heeft te maken met terugloop. Vanwege imago wellicht. En in Heerlen zou het volgens Van Wissen nog te verklaren kunnen zijn uit de demografische ontwikkeling (minder jongeren) en de verhuizing van de school. Zo’n verklaring lost het probleem niet op. “Het wordt echt dunnetjes”, zegt Waalders. “Ik zie bij veel collega-bloemisten dat ze moeilijk aan goed personeel komen en dat ze vaak geen opvolgers hebben.”

De bloemenbranche heeft succesvol gelobbyd om de verkoop buiten de winkel door te laten gaan. Net voor de kerst betrof dat vooral ook kerstbomen. Valentijnsdag betekende opnieuw topdrukte voor de bloemisten. Behalve de verkoop zijn ook de stages goed doorgegaan. En hoewel de scholen het zwaar hebben met online onderwijs, kon op de mbo-scholen praktijkonderwijs met wat aanpassingen voor ruimte en afstand verder.

Links

Certificaat duurzame bloemist 

Floral Education Center