Praktijkgericht programma vmbo biedt kansen

“Zo mooi om te zien hoe snel leerlingen het oppikken”, zegt Wiranda Stam, projectleider nieuwe leerweg bij Aeres vmbo Buitenpost, één van de pilotscholen. “Onze leerlingen hebben als eerste opdracht het maken van een leskist voor gastlessen bij basisscholen.” Dat is het kenmerkende voor het praktijkgerichte programma: leerlingen werken aan praktische opdrachten van externe opdrachtgevers.

Het resultaat: de leskist voor basisscholen

Wiranda vertelt: ”Na de uitleg van de opdracht keken de leerlingen mij aan: wanneer gaat de les verder? In de tweede les zaten ze vijf minuten in die ontvangststand, zoals ik dat noem. Maar daarna hadden ze in de gaten: we gaan zelf aan de slag. Lachend: “En inmiddels krijg ik in de gang de vraag: hoeveel budget hebben we eigenlijk?”

"Duurzaamheid is een belangrijk item in een groen PGP"

Leerwegen gaan samen

Het is de bedoeling dat de gemengde en theoretische leerweg van het vmbo één nieuwe leerweg worden. De leerlingen volgen hierbij in het derde en vierde leerjaar een praktijkgericht programma (PGP). Binnen het PGP werken de leerlingen aan praktische opdrachten van bedrijven of organisaties. Met deze nieuwe leerweg zijn leerlingen beter voorbereid op hun keuze voor een vervolgopleiding en beroep.

De groene pilotscholen doen ervaring op met het PGP Groen. Yuverta vmbo Brielle kiest voor een combinatie van twee PGP’s. “Wij vullen het PGP Economie en ondernemen helemaal groen in”, legt schoolleider Eric de Bruijn uit. “Dus onze bedrijfsbezoeken zijn bijvoorbeeld bij een vleesveebedrijf of een bloemenzaak.”

De eerste opdracht bij Yuverta vmbo Brielle is nog op vertrouwd terrein. De leerlingen ontvangen binnenkort op school een groep ouderen via De Zonnebloem. De leerlingen bieden hen een middag vol activiteiten, zoals het maken van een herfststukje.

Niet alleen wat, maar ook hoe

Het conceptexamenprogramma van de PGP’s ligt klaar. Het is ontwikkeld door vmbo-docenten onder leiding van SLO. “Het bijzondere aan dit examenprogramma is dat het ook beschrijft hoe leerlingen het programma uitvoeren”, stipt Edith Diepeveen aan. “Dat moeten praktische en realistische opdrachten van een externe opdrachtgever zijn.” Edith is coördinator Platform vmbo groen en vanaf het begin betrokken bij de ontwikkeling van het groene PGP.

Praktische en realistische opdrachten

Praktijkdocent Léon Vizee van Yuverta vmbo Brielle is blij met het programma: “Het examenprogramma is niet te gedetailleerd ingevuld, dus ik kan de verschillende onderdelen van het examen goed kwijt in opdrachten. Wij hebben zelfs ons LOB-uur uit het rooster gehaald, want loopbaanontwikkeling zit ook in het examenprogramma. En dat werkt in een realistische opdracht veel beter dan met zo’n los uurtje.”

Groen en generiek

Het examenprogramma bestaat uit een aantal onderdelen die voor ieder PGP hetzelfde zijn. Dan gaat het over praktijkgerichte vaardigheden, zoals samenwerken, omgaan met digitale technologie en communicatie. Ook het werken in opdracht van een externe opdrachtgever komt in ieder programma terug. Samenwerking met de verschillende branches binnen de groene sector is dan ook essentieel voor de uitvoering van PGP Groen.

Groene Werelden

In de specifieke groene onderdelen van het examenprogramma herkennen we de Groene Werelden van GroenPact. “Deze werelden zijn modern en groenbreed, dus een prima uitgangspunt voor het examenprogramma van het groene PGP”, aldus Edith.

 

Bekijk de Groene Werelden

Voorbereiden op de wereld van morgen

In het examenprogramma is bij alle PGP’s aandacht voor mondiale vraagstukken: globalisering, duurzaamheid, technologie en gezondheid. Edith: “Natuurlijk is duurzaamheid een belangrijk item in een groen PGP. Maar ik zie dat er ook veel aandacht is voor duurzaamheid in de niet-groene programma’s. Bijvoorbeeld bij Zorg en welzijn gaat het over lokaal geproduceerd voedsel, bij Economie en ondernemen over duurzaam ondernemen.”

Onderscheiden met groen

Edith is er van overtuigd dat groene vmbo’s zich straks kunnen gaan onderscheiden met hun PGP. “Je boort een nieuwe doelgroep aan.” Eric de Bruijn van Yuverta beaamt dit: “Dit biedt kansen om ons opnieuw te profileren. Hoe precies, daar zijn we over aan het nadenken.” Wiranda Stam van Aeres: “We onderscheiden ons doordat onze leerlingen aan de slag gaan met realistische, groene opdrachten die echt zorgen voor verandering in hun eigen omgeving.”

"Hoe ga je je als groene vmbo’s profileren?"

 Volgens Edith moeten scholen nu ook al stappen gaan zetten op strategisch vlak. “Hoe ga je je als groene vmbo’s profileren? Hoe ga je dat gezamenlijk doen met de scholen in de regio?”

Bijscholing docenten

Volgens Edith kan het nodig zijn om te investeren op de veranderende rol van de docent. “Het begeleiden van leerlingen in een PGP vraagt andere kwaliteiten dan lesgeven en begeleiden in een lokaal. Ook omdat in het PGP beroepsoriëntatie en reflectie door leerlingen centraal staat. Edith: “Scholen doen er wijs aan om daar nu al op te schakelen.” Hiervoor zijn nu al specifieke bijscholingen in relatie tot het PGP groen beschikbaar.