Practoren: onderzoek en innovatie voor mbo en bedrijfsleven – deel 1

Foto's: Nimue van Kalke

Het practoraat van Alain Broft hoort bij de opleiding instructeur paardensport van Lentiz mbo Maasland. Het is vormgegeven in nauw overleg met de Stichting Equestrum, het internationale hippische kennis- en innovatiecentrum in de metropool Rotterdam – Den Haag. Het hippische practoraat is mede tot stand gekomen door Metropool Rotterdam Den Haag en Gemeente Midden Delfland.

De afgelopen maanden heeft Alain allereerst gebruikt om de stagebedrijven van de opleiding te bezoeken. Alain: “Bij mijn eerste bezoek deed ik vooral een bakkie koffie. Kennismaken en vertellen wat een practoraat inhoudt. De paardensector is een wat traditionele sector, ik wilde de bedrijven rustig meenemen in de term innoveren.” Na de bezoeken genereerde Alain twee vraagstellingen en schreef voor beiden een onderzoeksopzet. De twee onderzoeken gaan in september van start.

"Topmenner IJsbrand Chardon vervult de rol van boegbeeld"

De studenten zijn van het begin tot eind betrokken bij de onderzoeken. Alain wil met zijn practoraat studenten een kritische houding laten ontwikkelen. Ook moeten zij goed leren kijken. Naar het dier, de ruiter, de situatie.

De informatie die uit de onderzoeken naar voren komt, wordt na afloop opgenomen in het curriculum. Alain: “Zo zorgen we voor vernieuwing van het onderwijs. De vernieuwing in de sector loopt via de stagebedrijven. Wij houden hen op de hoogte van alle ontwikkelingen.” Daarmee zijn de onderzoeken een gezamenlijke activiteit van het practoraat, de school, de studenten en een groep van satellietbedrijven rondom de opleiding en Stichting Equestrum. Ondernemers uit de regio zijn nauw betrokken.

In het eerste onderzoek draait het om het aanpassen van zadels aan de ruiter en aan het paard. Alain vertelt: “In theorie weten we hier al het één en ander van, maar gedegen onderzoek is nooit gedaan. Bewegingsanalyses vormen de basis bij dit onderzoek.” In het tweede onderzoek wordt met hartslagmeters en bewegingssensoren gemeten wat de intensiteit is van uiteenlopende lessen voor manegepaarden.

Het practoraat heeft twee practoren: topmenner IJsbrand Chardon vervult de rol van boegbeeld. Alain: “IJsbrand is een echte topsporter met bijbehorende mentaliteit. Ik ben meer de innovatiemotor. We vullen elkaar goed aan en samen geven we dit practoraat een gedegen invulling.”

Het practoraat is mede tot stand gekomen op basis van bijdragen van de Metropool Rotterdam Den Haag in het kader van hun mbo-hbo-campus-beleid, en van de gemeente Midden-Delfland als de thuishaven van dit practoraat. Er is sprake van nauwe samenwerking met een groep van satelliet-bedrijven rondom de opleiding en Stichting Equestrum. Deze laatste heeft de ambitie om te komen tot een internationaal kennis-, innovatie- en onderwijscentrum en -campus voor de hippische sector. Ondernemers uit de regio zijn hierbij nauw betrokken.

Ted Duijvestijn - circulaire kas- en tuinbouw innovatie

Ted Duijvestijn is een grote tomatenkweker uit Pijnacker en is als practor en is verbonden aan Lentiz mbo Oostland.  Binnen zijn practoraat houdt Ted zich met veel onderwerpen bezig, bijvoorbeeld autonome en data gedreven tomatenteelt. Autonoom telen is telen op afstand, bijvoorbeeld bij bedrijven met meerdere locaties of bij een bedrijf in het buitenland. Data gedreven wil zeggen dat alle processen op basis van data worden gestuurd. Je hoeft niet meer in de kas te komen om bijvoorbeeld het klimaat van de kas aan te passen aan het productiestadium van het gewas. Het onderzoek is afgerond en er wordt nu over dit onderwerp een keuzedeel voor het mbo ontwikkeld. In dit onderzoek werkte Ted samen met WUR Glastuinbouw en Delphy, beide gevestigd in Bleiswijk/Lansingerland. Delphy ontwikkelt en implementeert kennis voor de kasteelt. 

Daarnaast is er sprake van nauwe samenwerking van dit practoraat met glastuinbouwbedrijven in de regio, de Leiden-Delft-Erasmus Universiteit en hogeschool Inholland.

Het practoraat houdt zich ook bezig met onderzoek naar biobased telen, waarbij de focus ligt op het waarderen van reststromen. Maar er is ook een onderzoek naar energiestromen in de kasteelt en energiezuinig produceren. Dit alles is natuurlijk gericht op circulariteit en het ethische vraagstuk hoe we alle monden op de wereld blijven voeden.

Ted: “Het is belangrijk dat we met z’n allen om de student gaan staan: onderzoek, overheid, bedrijven, onderwijs. Hoe kunnen we het beste de student ontwikkelen en motiveren? We moeten studenten in een inspirerende omgeving plaatsen, waar ze kunnen ervaren en beleven. “

"Studenten moeten breder leren kijken en een kritische houding ontwikkelen"

Daarom zoekt Ted vanuit het practoraat ook nauwe aansluiting met partijen zoals  Greenport West-Holland, Stichting Onderwijs-Bedrijfsleven Oostland en VNO-NCW-Oostland. Ook  het World Horti Center in het Westland, de bedrijven die daar actief zijn en MBO Westland zijn betrokken bij het practoraart.

Ted heeft contacten met verschillende lectoren buiten het groene onderwijs, zoals een lector sociale innovaties, een lector voedingstechnologie en een lector die zich bezighoudt met energie. Het gaat niet alleen om de tuinbouw zelf, het is een multidisciplinaire bedrijfstak. Studenten moeten breder leren kijken en een kritische houding ontwikkelen, volgens Ted. “Maak ze nieuwsgierig en maak ze enthousiast,” sluit hij af.

Het practoraat is mede tot stand gekomen op basis van bijdragen van de Metropool Rotterdam Den Haag in het kader van hun mbo-hbo-campus-beleid, en van de gemeente Lansingerland in hun beleid ter stimulering van de glastuinbouw in hun gemeente. Er is sprake van nauwe samenwerking van dit practoraat met de glastuinbouwbedrijven in deze regio, met WUR Glastuinbouw, Delfphy, LDE (Leiden-Delft-Erasmus Universiteit),  Inholland en natuurlijk de opleidingen van MBO Oostland. Hier loopt ook een pilot rondom hybride leren mede mogelijk gemaakt door Colland, sectorcommissie glastuinbouw. Vanuit het practoraat is ook nauwe aansluiting met Greenport West-Holland, Stichting Onderwijs-Bedrijfsleven Oostland, VNO-NCW-Oostland en met het World Horti Center in het Westland,de bedrijven die daar actief zijn en MBO Westland. Ook afstemming met de Food Innovation Academy en de daaraan verbonden bedrijven, het practoraat Food, Health & Technology en opleidingen van Lentiz | Life College.

Meer practoraten op komst

De practor is een prachtige aanvulling in het mbo, die alle AOC’s willen inzetten. Aeres benoemde in juni hun eerste practor, voor kringlooplandbouw. Ook bij de andere AOC’s wordt gewerkt aan de invulling van practoraten. Deze serie krijgt een vervolg, houd de website van Groenpact in de gaten!

Niks missen? Meld dan aan voor onze nieuwsbrief.

Meer weten over practoraten? Er is veel informatie over de kaders waar zij aan gehouden zijn te vinden op de website van de Stichting Practoraten. Of bekijk het stappenplan op de website,