Groeifonds Re-Ge-NL: groeien naar de natuur

Tekst: Marjolein van Dijk
Foto’s: Ceder Klikt. Op de foto’s zie je strokenteelt, ze zijn gemaakt op Schevichoven

Next Food Collective is de penvoerder van dit recent toegekende Groeifonds programma. ‘We staan voor hele grote transities, die diep ingrijpen in de systemen,’ vertelt Wouter-Jan Schouten van Next Food Collective. ‘Daarom hebben we zoveel mogelijk krachten gebundeld met grote en kleine boerennetwerken en met partners uit het onderwijs, de wetenschap en het bedrijfsleven. We hebben bij het Nationaal Groeifonds financiering voor Re-Ge-NL aangevraagd, om sneller naar een beter landbouwsysteem te gaan. Dat is nodig, want de problemen zijn urgent en het veranderen gaat te langzaam. Onze plannen zijn dan ook heel ambitieus.” 

"Veranderen gaat te langzaam, de problemen zijn urgent"

 Wouter-Jan Schouten

Regeneratieve landbouw

Regeneratieve Landbouw is een vorm van landbouw waarbij boeren een positieve bijdrage leveren aan uitkomsten op het gebied van natuur, milieu, klimaat, voedselzekerheid en sociale omstandigheden. Om die uitkomsten te krijgen nemen boeren maatregelen zoals kruidenrijk grasland , niet-kerende grondbewerking en het gebruik van compost. Ook passen sommige boeren hun bedrijfssysteem aan zoals strokenteelt of voorjaarskalveren.

Lees meer

 ‘Regeneratieve landbouw maakt positieve impact mogelijk op alle ecosystemen,’ legt Wouter-Jan uit. ‘Daarbij is het mogelijk om er ook goede toekomstbestendige bedrijfsmodellen voor te maken. Boeren moeten natuurlijk ook een goede boterham kunnen verdienen. Pionierende boeren hebben er jaren over gedaan om tot een kloppend verdienmodel te komen. Het programma biedt zicht op een mainstream verdienmodel,  onafhankelijk van een niche. Maar liefst 1000 boerenbedrijven gaan met behulp van het groeifonds de transitie doormaken naar regeneratieve landbouw. Tegelijkertijd worden er vele pijlen gericht op het vernieuwen van het onderwijs. “Als we jonge boeren kunnen meenemen in de kennis en vaardigheden, dan kan het snel gaan.”

"Met regeneratieve landbouw maken we positieve impact op de ecosystemen. En: boeren kunnen er een goede boterham mee verdienen."

Boeren in balans

Ine Sturkenboom, practor Natuurinclusieve Landbouw en Ondernemend Leren bij Terra, bevestigt het belang van onderwijs over regeneratieve landbouw. “De overheid vraagt daar ook om. Waar eerder de focus lag op het productievermogen, leren we studenten nu hoe zij in balans met de natuur kunnen verbouwen. Productie blijft belangrijk, maar goede zorg voor een weerbare bodem ook.”

Ine Sturkenboom

Leren en delen, allemaal

“We zijn ook nog lang niet uitgeleerd,” zegt Ine. “Daarom moeten we de kennis die we opdoen vooral delen waar we kunnen. Ik ben dan ook heel blij met Groenpact. Kennis vanuit het onderwijs, het bedrijfsleven en de overheid uitwisselen: het is zo’n mooie kruisbestuiving. Ook is het goed dat we leernetwerken blijven stimuleren, voor de boeren onderling. En natuurlijk zijn er talloze projecten waar we onze studenten aan koppelen. We zijn nu bijvoorbeeld betrokken bij een project met dubbele dijken.”

"Productie blijft belangrijk, maar zorg voor een weerbare bodem ook"

Waarde creëren

Zowel Ine als Wouter-Jan merken dat iedereen de noodzaak wel voelt voor een groene transitie. “We weten ook dat het kan,” zegt Wouter-Jan. “Pionierende boeren hebben prachtige resultaten behaald. We willen niet voorschrijven hoe boeren moeten werken, maar wel voor een omslag in het denken zorgen. Over het gebruik van chemicaliën bijvoorbeeld.“ Ine legt uit: “Regeneratieve landbouw gaat om het creëren van waarde. Waar economische belangen voorop stonden, wordt ecologische waarde minstens zo belangrijk. En: we worden allemaal gelukkiger van een groene omgeving, bermen vol bloemen en van dieren om ons heen. We komen allemaal weer wat dichter bij de natuur.”

De vijf programmaonderdelen van het Groeifonds Re-Ge-NL

1. Bedrijfsmodellen en landbouwpraktijken
Ontwikkeling van schaalbare bedrijfsmodellen,
gebiedsontwerpen en innovaties bij ketenpartijen.

2. Transitiepaden
Bestaande en nieuwe innovaties worden toegepast in de overgang van 1.000 boeren.

3. Meten, modelleren en waarderen
Dataverzameling voor het meten, voorspellen en waarderen van regeneratieve praktijken en bedrijfsmodellen.

4. Human capital
Opzet en uitvoering van structurele (informele) onderwijsvernieuwingen voor regeneratieve landbouw.

5. Producten en diensten
Ontwikkeling van ondersteunende producten en diensten voor regeneratieve bedrijfsmodellen.

Alles over de doelen van het Groeifonds