Ben jij een biodynamisch boer? Dat had ik echt niet verwacht

Beelden: Kees van Duinhoven
Tekst: Guusje Weeber

Sinds 2021 verbindt het Groenpact Jongerenplatform jongeren uit het groene domein: van akkerbouwer tot ondernemer en van melkveehouder tot student. Niet geheel onverwacht verliep de samenwerking tussen deze groepen niet altijd soepel. Daarom besloten de aanjagers van het platform, Maria Geuze en Malou van der Burgt, om een jaar lang samen met de jongeren in elkaars leefwerelden te treden – om te leren begrijpen waar de ander vandaan komt. Een experiment: draagt het bij aan depolarisatie als de vertegenwoordigers elkaar écht leren kennen? Zo gingen de vertegenwoordigers van de jongerenorganisaties samen op pad: naar Amsterdam, naar verschillende boerenbedrijven, en naar Den Haag, de plek waar veel keuzes over hun sectoren gemaakt worden.

 Om het jaar officieel af te sluiten mogen de vertegenwoordigers ieder vier gasten uit hun achterban uitnodigen voor het belevingsdiner. Slechts acht jongeren van de groep kennen elkaar al - de rest zijn onbekenden die uit het hele land naar een recreatiepark in Flevoland zijn gekomen. Na het diner is er ruimte om te dansen tot in de late uurtjes. Net als de rest van het jaar is deze avond experimenteel van karakter: wat gebeurt er als je 30 jongeren met zeer uiteenlopende visies bij elkaar aan tafel zet?

Eerst luisteren

Om 18:00 uur verzamelt de groep op een pleintje tussen de vakantiehuisjes. Het is al donker en mensen begroeten elkaar voorzichtig. De jongeren staan in groepjes wanneer de organisatoren (Eva Flantua van Flevour en Robin Vroom van ‘n Wilde Keuze) de groep welkom heten en iedereen een koptelefoon overhandigen. Terwijl ze luisteren naar een welkomstwoord, loopt de groep in stilte over het terrein. De handen in de zakken, de sjaals hoog omgeknoopt, volgt de groep een spoor van kerstlichtjes.

IJsbrekers

Als ze bij de locatie van het diner aankomen, ontdooit de groep onmiddellijk door een kom warme soep die in de handen wordt gedrukt. Handen worden geschud en nieuwe groepjes vormen zich. Voordat ze gaan eten is het tijd voor een spelletje levensgroot Twister. Er volgen vragen als ‘Haal je meer inspiratie uit een jonge activist of ervaren boer? Haal je liever je boodschappen bij de supermarkt of een groente- abonnement?' Linkerhand op geel, rechtervoet op groen: de spanning tussen de antwoorden braken het ijs en zetten aan tot nadenken. Meteen wordt duidelijk dat de onderlinge verschillen niet zo zwart-wit zijn als gedacht. 

“De eerste keer dat we over het Groenpact Jongerenplatform hoorden, begrepen we dat de groep vegan sushi had gegeten. Daar moesten we om lachen. Nu we hier vanavond zijn, bleek het netwerk helemaal niet zo extreem links te zijn en niet maar één kant te kiezen.”

Aan tafel

De eerste gang weerspiegelt de diversiteit van de groep: gangbare én biologische aardappel op vier manieren klaargemaakt. Als knipoog naar de beoogde diepgaande gesprekken van de avond liggen hoopjes Flevolandse grond op tafel. Na de eerste gang wordt de klei van de tafel afgeschoven en opeens komen er telefoons tevoorschijn om het vast te leggen. Het spektakel zorgt meteen voor gespreksstof. Aan tafel zegt een van de deelnemers tegen haar buurman: “Wacht, ben jíj een biodynamisch boer? Echt!? [Ze kijkt nog eens naar de blouse die hij draagt] Dat had ik écht niet verwacht.”

Tijdens de tweede gang krijgen de deelnemers een emotie op hun bord: frustratie, onzekerheid, schuldgevoel, boosheid, hoop… De jongeren worden uitgedaagd om in gesprek te gaan. Herken je de emotie bij jezelf als je kijkt naar de ontwikkelingen in het voedselsysteem? Naast de tafels staan vier grote expositieplaten die het experiment van het afgelopen jaar weergeven. Het werkt: de gesprekken blijven niet op de oppervlakte.

“Ik probeerde vooraf te doorzien wat deze groep anders maakt dan anderen. Na vanavond snap ik het: jullie hebben met elkaar in de boksring gestaan. Daar merk je vanavond niets meer van.”

Ten slotte is er een inhoudelijk dessertbuffet: bij ieder dessert wordt er een vraag gesteld. Wat speelt er in jouw omgeving? Wat kan jij betekenen voor het jongerenplatform en het platform voor jou? De antwoorden worden op kaartjes geschreven en op een grote Nederlandse kaart geprikt. In één oogopslag worden de uitdagingen en kansen van het Groenpact Jongerenplatform zichtbaar: de genodigden zijn bereid om vaker met deze diverse groep samen te komen en te werken aan thema’s die alle jongerenorganisaties aan gaan.. Hier gaan aanjagers Maria Geuze en Malou van der Burgt in 2025 samen met de vertegenwoordigers mee verder.

Van vergaderzaal naar verbinding

Na het diner worden de tafels aan de kant geschoven: tijd voor een bar battle tussen de jongerenorganisaties en om de voetjes van de vloer te gooien! Stoelendans, beerpong, karaoke, shotglaasjes Nozem en natuurlijk frituur - alle creativiteit  wordt uit de kast gehaald door de jongeren om een zo leuk mogelijke bardienst neer te zetten. Wie er wint, maakt eigenlijk niet uit.

 Normaal gesproken ontmoeten deze jongeren elkaar tijdens debatten, informatieavonden of in vergaderzalen. Vanavond niet: vanavond draait het niet om standpunten of strategie, maar om samen een leuke tijd hebben. Juist in die ongedwongen momenten ontstaat het vertrouwen dat nodig is om écht samen te kunnen werken, ongeacht professionele, politieke of persoonlijke verschillen. Het Groenpact Jongerenplatform ontdekte dit jaar hoe belangrijk het is om eerst dat vertrouwen te kweken. Niet door een heisessie of een debat, maar door elkaar simpelweg te leren kennen, herinneringen te maken – en samen te lachen.